Rapport

Perspectieven elektriciteit uit water. Nationaal potentieel voor 2030 en 2050

Binnen de watersector zijn er de afgelopen jaren verschillende initiatieven ontplooid voor de winning van elektriciteit uit water. Initiatieven die een bijdrage kunnen leveren aan een grotere leveringszekerheid van elektriciteit. Veel van deze technieken hebben een innovatief karakter en worden nog niet op grote schaal in Nederland toegepast. Witteveen+Bos en CE Delft hebben in het rapport ‘Perspectieven elektriciteit uit water’ in opdracht van STOWA, Rijkswaterstaat en I&W in kaart gebracht wat de potentie is van duurzame elektriciteit uit water voor de toekomstige energievoorziening en de effecten hiervan op het watersysteem. Ruim tien procent van onze vraag naar elektriciteit zou op termijn uit water kunnen komen.

Op korte termijn kunnen diverse technieken een bijdrage leveren aan de doelstellingen voor duurzame elektriciteitsopwekking en -opslag. Het gaat hierbij om zon-PV op meren, waterkracht bij stuwen bij grote rivieren, waterkracht bij stuwen bij beken en waterlopen en flexibiliteit door slim malen. Deze technieken hebben voor 2030 een gezamenlijk maatschappelijk winbaar potentieel van circa 2% van de huidige landelijke elektriciteitsvraag.

Een aantal technieken is potentieel interessant maar behoeft tot 2030 nog onderzoek en opschaling om verdere techniek- en/of prijsontwikkeling te stimuleren. Samen hebben zij een technisch potentieel van circa 9% van de landelijke elektriciteitsvraag. Het betreft energie uit zoet-zoutverschillen, getijdenenergie met verval bij waterkeringen, getijdenenergie met stroming, golfenergie, zon-PV op zee en de productie van groene waterstof.

De studie, in opdracht van de waterbeherende overheden, biedt tevens een gedegen vertrekpunt voor de routekaart ‘Elektrische energie uit water’, die minister Wiebes op verzoek van de Tweede Kamer heeft toegezegd. Waterschappen en Rijkswaterstaat kunnen een impuls geven aan het ontwikkelen van dit potentieel door het faciliteren van pilots, door samenwerkingen te zoeken en door overwegingen en dilemma’s aan te kaarten bij het Rijk. De routekaart moet samen met de energiesector, watersector, kennisinstellingen en bedrijven leiden tot een investerings- en innovatieagenda.

In 2021 heeft een revisie van het rapport plaatsgevonden, die update staat hier en vervangt de eerder versie.

Auteurs

Co-auteurs

Emiel van Druten (Witteveen+Bos)