Methode

Historie Oude Delft 180

Historie Oude Delft 180

CE Delft is vanaf 1981 gehuisvest aan de Oude Delft 180 en is vanaf 1997 eigenaar van het pand. Door Giselle Ras en Hannie van de Ploeg, medewerkers van CE Delft, is in 2007 onderzoek gedaan naar de historie van het pand.

Een samenvoeging van verschillende gebouwen

Wij zien de Oude Delft 180 als één geheel, maar in werkelijkheid staat het pand op twee percelen (180 en 180a) met bijbehorende kadasternummers. Op deze twee percelen hebben in het verleden veel meer (kleinere) gebouwen gestaan, tussen 1548 en 1832 stonden zes huizen op het rechterperceel (180). Over het linkerperceel (180a) is minder bekend. Beide percelen vallen inmiddels onder huisnummer 180.
Volgens de bestaande plattegrond is het huidige gebouw ontstaan uit een samenvoeging van minimaal drie kleinere panden. Uit een kaart uit 1667 valt af te leiden dat destijds reeds twee panden waren samengevoegd. Daar zit de rechterkant van ons huidige pand al in verwerkt. De oorspronkelijke oudbouw komt uit de 16e en 17e eeuw. De aanbouw aan de achterzijde van het pand is van latere datum.

Het huidige pand valt onder beschermd stadsgezicht van de Monumentenwet. Tevens is het pand aangewezen als beschermd Rijksmonument in het kader van de Monumentenwet 1988. Dit is van toepassing op de voor- en achtergevel van het pand en de benedenverdieping (met uitzondering van de aanbouw). Op de benedenverdieping, aan de voorkant, vinden we o.a. de grote vergaderzaal, die bekend staat als een Lodewijk XVI stijlkamer en een kamer, die bekend staat als een Lodewijk XIV stijlkamer. Beide kamers zijn in 2009 opgeknapt.

In de beide stijlkamers bevinden zich deurstukken (panelen met olieverf beschilderd) uit de 17e of 18e eeuw. Deze zijn tussen maart 1999 en maart 2000 geheel gerestaureerd.

Wie waren de bewoners van Oude Delft 180?

Jan Rutersteeg
Voor het gedeelte Oude Delft 180, de rechterkant van het gebouw, zijn veel gegevens bekend. Omstreeks 1372 komen we voor het eerst de naam Jan Ruter tegen. Wat wij nu kennen als de Baljuwsteeg, heette toen Jan Ruter Steghe. Hij woonde op de hoek met de Oude Delft, (hoogstwaarschijnlijk op ons huidige perceel) en bezat land aan deze steeg.

Stormsteeg
In de tweede helft van de 15e eeuw woonde Willem Gerritsz Storm van Wena met zijn vrouw Maria Vrancken van der Meer op wat nu onze kavel is. Willem Gerritsz Storm van Wena was omstreeks 1450 tresorier (schatbewaarder, penningmeester) van beroep. In de jaren 1452-1453 was hij schepen en daarna schout (burgermeester) van Delft. De Jan Ruter Steghe werd toen de Stormsteeg genoemd, naar hem of een nakomeling van hem.

Baljuwsteeg
Later kwam Aelbrecht Storm van Wena in dit huis te wonen. Hij werd in 1592 baljuw en dijkgraaf van Delfland, functies die hij tot zijn dood in 1629 († 02-09-1629) heeft uitgeoefend. Toen zou ook de Stormsteeg gewijzigd zijn in de Baljuwsteeg, met de aantekening ‘vermits de Heer Storm van Wena, hier op den hoek woonende, Baillu van Delfflandt wierd’.

1888-1981

Van 1888 tot 1902 heeft mevrouw Christina Maria van Swaaij-Althoff (1828-†19-05-1902), weduwe van Joannes van Swaaij, hier alleen gewoond. Hierna is het huis overgenomen door Willem Hendrik Leonard Janssen van Raaij, die hier tussen 1903 en 1932 heeft gewoond. Hij was leraar en vervolgens hoogleraar aan de Polytechnische School (later Technische Hogeschool/TU Delft) in de ‘zuivere en toegepaste wiskunde en mechanica’. Hij was tevens gemeenteraadslid (tussen 1907-1915), voorzitter van het bestuur der gemeentelijke Arbeidsbeurs, van het departement Delft van de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen en van de afdeling Delft der ‘Maatschappij van Weldadigheid’.

Tussen 1933 en 1960 is het rechterpand (nu gang/vergaderzaal/trap en kamers eerste verdieping weerszijden) bewoond door notaris Richard Johan Montijn (1888-1959) en zijn gezin. In 1934 heeft hij het pand gedeeltelijk vernieuwd.

Tussen 1960 en 1963 (rechter- en linkerkant waren toen al samengevoegd tot het huidige pand) was het gebouw eigendom van NV Bureau voor het Samenstellen van Bouwprogramma’s. In 1979 is het bureau en het pand overgenomen door ingenieursbureau PRC (Project Rationalisatie en coördinatie) en kreeg de nieuwe naam b.v. BSB. In 1981 is het bureau verhuist naar PRC in Alpen aan de Rijn.

De linkerkant, 180a

Zoals eerder aangegeven, zijn voor het perceel Oude Delft 180a, de linkerkant van het gebouw, veel minder gegevens bekend. Wat wel terug te vinden was, is dat van 1810 tot zeker 1832 de heer Dirk Apon een logement voerde en hoogstwaarschijnlijk ook bewoner was van het pand. Dan ontstaat er een gat en pas in 1910-1918 vinden we terug dat hier de weduwe van Jacobus Elzinus Kouwenhoven (koopman, †1908) heeft gewoond.

Van 1924 tot waarschijnlijk 1929 komen diverse namen voor. Het is niet duidelijk hoe nummer 180a verdeeld was. Maar de hieronder genoemde personen hebben er gewoond:
Ir. Arie Pieter van der Meer, directeur van een BV en Hendrik Gerard Wolfert, arts. Van 1924-1929 was hotelhouder (op de Koornmarkt) Hendrik Nijhof eigenaar van het pand. Hij heeft het pand door veiling in handen gekregen. Niet duidelijk of het een gedeelte van het pand was of in zijn geheel. Van 1929-1960 was er hier een kapper gevestigd, Gerrit Kiela, (1876-† 28-2-1945). Hij woonde hier met zijn vrouw Johanna Wilhelmina Gerardina Kiela-Siegel. Vanaf 1960 was de linkerkant samengevoegd met de rechterkant.

Monumenteninformatie van gemeente

Op de website van de gemeente Delft staat Monumenteninformatie over Oude Delft 180, o.a. de volgende beschrijving van het pand:
Laat-middeleeuws pand op de hoek van de Baljuwsteeg. Parterre met verdieping en twee evenwijdige dwarse schilddaken. Zes vensterassen. De rechterhoek heeft een versiering met blokken in Gobertangersteen. In de linkerzijgevel ankers (XVI). Eenvoudige gevel (XVIII) onder rechte lijst. Geprofileerde vensterdorpels. Deuromlijsting door pilasters en hoofdgestel. Stoep met hardstenen stoeppalen en hekken. In de rechterzijgevel een uitgebouwd rookkanaal. Aan de achterzijde een IJsselstenen lijstgevel met middenrisaliet (XIX A).

Links

Kijk ook eens op andere sites over oude huizen in Delft op www.achterdegevelsvandelft.nl/  
Bekijk de kadastrale kaart van 1832 op www.historischgis/delft.nl