Full scope EU ETS for aviation. Instruments to prevent carbon leakage

Op dit moment dekt het EU ETS alle vluchten tussen luchthavens binnen de Europese Economische Ruimte (EER). In 2026 zal de Europese Commissie de reikwijdte van het systeem herzien, afhankelijk van de resultaten van het ICAO CORSIA-programma. Transport & Environment (T&E) is voorstander van een uitbreiding van de reikwijdte van het EU ETS naar alle vluchten die vertrekken van luchthavens binnen de EER. Een belangrijk bezwaar van de luchtvaartsector tegen deze uitbreiding is het risico van koolstoflekkage. T&E heeft CE Delft gevraagd om de volgende vragen te onderzoeken:

1. Wat zijn de gevolgen van de uitbreiding van de reikwijdte van het EU ETS voor kosten en emissies?
2. Welke soorten routes lopen het meeste risico op koolstoflekkage en wat is het effect op ticketprijzen en alternatieve reisopties voor deze routes?
3. Welke instrumenten op EU- of nationaal niveau zouden koolstoflekkage door een uitbreiding van de EU ETS kunnen verminderen?

Enkele belangrijke bevindingen uit deze studie zijn:

• Een verduidelijking van de definitie van koolstoflekkage. In de literatuur en door belanghebbenden worden vaak schattingen aangeduid als koolstoflekkage, die gebaseerd zijn op veranderingen in marktaandelen op route- of luchthavenniveau, zonder te overwegen of de verschoven emissies binnen of buiten het EU ETS blijven. Vaak wordt ook gesuggereerd dat deze extra emissies ontstaan door langere vliegroutes, maar dit komt slechts in beperkte mate voor.
• Identificatie en analyse van de vier meest waarschijnlijke vormen van koolstoflekkage die zouden kunnen optreden als het EU ETS alle vertrekkende vluchten van EER-luchthavens zou dekken.
• Onderzoek naar vijf mogelijke tegenmaatregelen om koolstoflekkage te voorkomen. Uit deze eerste analyse blijkt dat alle vijf maatregelen potentieel effectief zijn, maar aanvullend onderzoek is noodzakelijk.