Een duurzamer voedselsysteem: het kan! Hoe verduurzamen we ons voedselsysteem? Welke rollen kunnen consumenten, boeren, producenten, retail, inkopers, overheid en anderen spelen om de duurzaamheid te vergroten? Wat zijn de belangrijkste uitdagingen én oplossingen voor verduurzaming van productie en consumptie? Hoe wordt de duurzame keuze, de makkelijke keuze?
Met een almaar groeiend team (zie voor een huidige vacature Onderzoeker / Adviseur Duurzame Voedselketens (senior) – CE Delft) gepassioneerde onderzoekers en adviseurs dragen we bij CE Delft al vele jaren bij aan antwoorden op deze vragen.
Duurzamere productie door innovaties en de natuur Gaat technologische vooruitgang voor de benodigde verduurzaming zorgen? Met toonaangevend onderzoek over kweekvlees laten we zien dat met de juiste randvoorwaarden – onder andere duurzame energie – technologie een rol kan spelen in een duurzamer toekomstig voedselsysteem. Voor deze nieuwe sector adviseren we veel bedrijven hoe zij hun duurzaamheid kunnen optimaliseren. Eén ding is zeker: In de toekomst ligt meer eten uit duurzame bioreactoren op ons bord.
Ook door meer naar natuurlijke systemen te kijken kan de landbouw verduurzamen. Zo kunnen peulvruchten en vezelgewassen zoals hennep zorgen dat er minder kunstmest en bestrijdingsmiddelen worden toegepast in de landbouw, en ze zijn goed voor de bodem. Via carbon credits kan het verdienmodel van vezelgewassen aantrekkelijker worden (Stimulering vezelteelt voor biobased bouwmaterialen – CE Delft).
De duurzamere keuze als makkelijke keuze Wat als de duurzame keuze ook de makkelijke (en niet de duurdere) keuze wordt? Met goed normeren en beprijzen kan de consument geholpen worden om makkelijker een duurzame keus te maken. Een andere voedselomgeving zorgt voor andere keuzes. Veel supermarkten streven er nu naar om 60% van hun verkochte eiwitten uit plantaardige bron aan te bieden (nu is 60% nog uit dierlijke bron). In 2012 hebben we een eerste aanzet gedaan tot een eiwittransitietarget en dat hebben we in 2017 verder uitgewerkt. Naast supermarkten roepen we ook de horeca op om mee te doen, en gemeentes om hier een leidende rol in te nemen. Normeren kan breder worden ingezet: we laten zien dat je zo het aandeel biologische producten kunt verhogen, zonder dat dit tot hogere prijzen leidt.
Op dit moment is de prijs in de supermarkt lager dan de echte prijs, vooral voor dierlijke producten. Consumenten laten betalen voor de echte kosten geeft een prikkel om te kiezen voor duurzaam, en brengt daarnaast inkomsten voor bijvoorbeeld compensatie van lage inkomens en budget voor verduurzaming in de agrarische sector (Duurzaamheidsbijdrage vlees – CE Delft). Uit praktijkonderzoek in experimenten met beprijzing in de catering blijkt dat klanten bereid zijn die echte prijs te betalen, én dat organisaties niet terugdeinzen om hun aanbod te veranderen
Uiteindelijk wordt de duurzame keuze alleen de makkelijke keuze wanneer effectief beleid wordt gevoerd op nationaal en Europees niveau. Bijvoorbeeld met een CO2-plafond voor de landbouw, door financiële regelingen die schade toebrengen aan biodiversiteit te meten en om te buigen, of door het Europees landbouwbeleid te hervormen. Ook doen we concrete aanbevelingen ten aanzien van gezonde landbouwbodems door bestaand beleid te evalueren.
Onze technische kennis zorgt ervoor dat we weten aan welke knoppen van het voedselsysteem gedraaid moet worden om impact te kunnen maken. Met ons praktijkonderzoek geven we advies over beleid dat impact heeft. Zo komen we stap voor stap dichter bij een duurzamer voedselsysteem.