Rapport

CO2-reductie bij een moderne kolencentrale

Door de minister van Economische zaken wordt een plan opgesteld voor (eventuele) uitfasering van alle na 2017 nog operationele Nederlandse kolencentrales.

Vraag is of deze centrales nog van waarde kunnen zijn in de energietransitie (korte en middellange termijn) door het toepassen van CO2-afvang en opslag (CCS), warmtelevering en het meestoken van biomassa.

In deze studie voor Natuur en Milieu is onderzocht:

  • Of het mogelijk is om de CO2-emissies per geleverde kWhe te verlagen tot het niveau van dat van een moderne gasgestookte STEG; met biomassa meestoken, CCS en/of warmtelevering.
  • Wat de omvang is van de CO2-reductie die technisch behaald kan worden met biomassa meestoken, CCS en warmtelevering – is het bijvoorbeeld mogelijk om negatieve emissies te behalen.
  • Welke subsidies en kosten nodig zijn per maatregel en als functie van de mate van CO2-emissiereductie?

De gasgestookte STEG vormt de referentie qua CO2-emissies per geleverde kWhe omdat door uitfaseren van kolencentrales wegvallende productiecapaciteit moet worden opgevangen door andere energiecentrales. In de praktijk van de afgelopen jaren waren dat vooral de moderne gasgestookte STEG’s.

Kolencentrale met CO2-emissie van een gascentrale
Het terugbrengen van de CO2-emissie per kWhe tot het niveau van dat van een moderne STEG kan door drie verschillende (pakketten van) maatregelen worden gerealiseerd:

  1. 50% biomassa meestoken.
  2. 2,7 Mton CO2/jaar afvangen en opslaan.
  3. 30% biomassa meestoken + 1,1 Mton/jaar CO2 afvangen en opslaan + 8,6 PJ warmte leveren.

De netto extra kosten van een gascentrale bedragen 1,3 miljard (Netto Contante Waarde) over de gehele looptijd van 25 jaar. De netto extra kosten per pakket variëren van € 2,3 tot 2,8 miljard. Deze komen grotendeels ten laste van de samenleving in de vorm van SDE+-subsidie voor biomassameestook en investeringssubsidie voor het ROAD-project. Kosten in de vorm van gederfde inkomsten uit elektriciteitsafzet door hoger eigen verbruik bij CO2-afvang worden niet gedekt door subsidies en komen voor rekening van de producent.

Webtool vergelijking
Via de webtool Vergelijking emissies en kosten kolen- en gascentrale wordt inzicht gegeven in de relatie tussen de maatregelen en de effecten op de emissies en kosten. Hierbij is het mogelijk de omvang en de periode van een maatregel aan te passen en direct te zien welk effect dit heeft op de emissies en kosten.

Auteurs