In opdracht van de True Animal Protein Price Coalitie (TAPP Coalitie) heeft CE Delft uitgewerkt hoe een duurzaamheidsbijdrage op vlees eruit zou kunnen zien, nu en in de toekomst.
Een duurzaamheidsbijdrage is een bijdrage die consumenten doen, boven op de retailprijs. De bijdrage reflecteert de externe (maatschappelijke) kosten van een product. Dit zijn kosten die nog niet in de prijs verrekend zijn, bijvoorbeeld kosten gerelateerd aan klimaatverandering, vermesting en fijnstofemissies. CE Delft heeft deze kosten eerder voor vlees bepaald in ‘De echte prijs van vlees’.
In deze studie heeft CE Delft gekeken wat de effecten zijn van invoering van een duurzaamheidsbijdrage vlees, in 2021, 2025 en in 2030. Er is gekeken wat het effect is op de vleesconsumptie en de milieuwinst in binnen- en buitenland die daarmee samengaat, hoeveel opbrengsten de bijdrage oplevert en wat het effect is op koopkracht van verschillende inkomensgroepen. De duurzaamheidsbijdrage vlees leidt tot een geraamde afname van CO2-eq.-emissies met 4,2 Mton in 2030, waarvan 2,7 Mton CO2-eq in Nederland. Daarnaast neemt welvaart toe met 800 miljoen euro.
De duurzaamheidsbijdrage vlees maakt het voor de consument makkelijker om de duurzame keus te maken. Omdat de duurzaamheidsbijdrage direct gekoppeld is aan externe kosten, kan, indien op termijn de externe kosten in de sector dalen, de duurzaamheidsbijdrage vlees omlaag. De duurzaamheidsbijdrage vlees kan gebruikt worden voor compensatie, van consumenten of van boeren. Denk bij consumenten aan een laag btw-tarief op groente en fruit en bij compensatie van boeren aan subsidies om te verduurzamen en daarmee de externe kosten te reduceren. Voor deze compensatiemaatregelen zijn verschillende varianten uitgewerkt.
Op lange termijn kan een duurzaamheidsbijdrage vlees worden uitgebouwd tot een ‘vergoeding externe kosten’ (VEK). De VEK is een maatregel waarin alle schakels in de ketens hun emissies monitoren en voor eigen emissies betalen, waarbij de eindrekening uiteindelijk ook bij de consument terechtkomt. De VEK is niet gebonden aan een specifiek product of dienst, en zou voor allerlei sectoren en producten een manier kunnen zijn om het principe ‘de vervuiler betaalt’ in praktijk te brengen.
Met bijdragen van: Geraldo Vidigal (UVA, juridische aspecten) Frits van der Schans (CLM)