Actieplannen MVI, Evaluatie en geleerde lessen

Staatssecretaris van Veldhoven over dit onderzoek: “Deze analyse laat zien hoe het actieplan kan worden gebruikt om MVI beter te verankeren in de organisatie en hoe dit MVI een volwaardige rol kan geven bij het realiseren van duurzame ambities. Met de leerpunten uit de analyse wil ik andere overheden helpen om ook tot een goed actieplan te komen.”

Het ministerie van IenW heeft CE Delft gevraagd de bestaande actieplannen Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) te evalueren. Deze publicatie beschrijft hoe verschillende organisaties het schrijven van een actieplan MVI en de implementatie van MVI hebben aangepakt. Het is een bundeling van de belangrijkste lessen, successen en tips die organisaties aan anderen willen meegeven. De publicatie heeft tot doel om organisaties te helpen bij het opstellen of verbeteren van een (nieuw) actieplan MVI.

Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) houdt in dat organisaties bij keuze voor de inkoop van producten en diensten naast prijs, ook de impact op het milieu en sociale effecten meewegen. Inmiddels heeft een groot aantal organisaties het Manifest MVI ondertekend. Dit zijn voornamelijk gemeenten, waterschappen, provincies maar ook enkele andere type organisaties. Door het ondertekenen van het manifest committeren ze zich om MVI naar eigen ambitieniveau in hun organisatie te brengen en hiervoor een actieplan MVI te schrijven. In een actieplan MVI worden de concrete doelstellingen van de eigen organisatie opgenomen. Het actieplan MVI gaat in op: het inkoopinstrumentarium, de verankering en de ambities voor de toepassing van MVI.

Veel organisaties hebben geworsteld of worstelen nog echter met het opstellen van het actieplan MVI. Deze worsteling, dit proces om te komen tot een actieplan MVI, levert veel waardevolle lessen op. De Rijksoverheid wil partijen die nog een actieplan gaan maken of hun actieplan willen verbeteren, ondersteunen. Daarom wil ze de geleerde lessen op een handzame manier ontsluiten. Deze publicatie is het resultaat van de evaluatie die CE Delft heeft uitgevoerd en bundelt de belangrijkste lessen, successen en tips.

De publicatie is opgedeeld in vijf thema’s:

1. Hoe starten organisatie met het actieplan MVI?
2. Hoe bepalen organisaties de focus van het actieplan en hun ambities?
3. Hoe geven organisatie verankering een plaats in het actieplan?
4. Op welke manier laten organisaties zien hoe ze MVI continueren (evalueren en monitoren)?
5. En tot slot, hoe communiceren organisaties over het actieplan?

De belangrijkste lessen die geïnterviewde en geënquêteerde organisaties willen meegeven zijn:

• Het actieplan MVI is niet van de afdeling ‘inkoop’: budgethouders hebben een bepalende rol.
• Begin gewoon en start met enthousiastelingen; het kan tijd kosten om breder in de organisatie draagvlak te creëren.
• Maak budget en capaciteit vrij. MVI doe je er niet even bij.
• Wees voldoende ambitieus, maar start niet te groot.
• Integreer MVI zoveel mogelijk in de bestaande processen en structuren.
• Durf te vragen: er is veel kennis en informatie beschikbaar.