Externe kosten in de catering. Deel 1: Concrete tips voor cateringcontracten

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) werkt vanuit de transitie coalitie Voedsel aan een Meerjarenprogramma Experimenteren met True Pricing om beprijzing van milieuschade in praktijk te brengen. CE Delft heeft, vanuit dit experimentenprogramma, cateraars en opdrachtgevers bij elkaar gebracht. Deze eerste publicatie geeft antwoord op de vraag: “Hoe kan het werken met externe kosten in cateringcontracten worden verwerkt?”.

Onder externe kosten verstaan we de kosten die we als maatschappij maken, maar waar niemand momenteel een financiële prijs voor betaalt.  Daarbij zijn zowel milieukosten als sociale kosten van belang. In deze publicatie beschrijven we verschillende methodes en databases die je op dit moment kunt gebruiken voor het berekenen van de externe kosten.

Het werken met externe kosten biedt een aantal voordelen:

1. Het streeft ernaar om het ‘totaalplaatje’ te verbeteren: alle aspecten worden met elkaar afgewogen.
2. Het vormt een goede basis voor monitoring, wat helpt in de omschakeling naar duurzame catering.
3. Het is een effectieve aanpak door de focus op hotspots.
4. Het vormt een goede basis voor communicatie naar consument.
5. Het biedt ruimte voor creativiteit bij oplossingen: er worden geen oplossingen voorgeschreven.

De eerste stap om met externe kosten te gaan werken is inzicht creëren. Het daadwerkelijk laten betalen voor externe kosten is een tweede stap. Beide stappen kunnen voor verduurzaming van het voedselsysteem zorgen. Ten eerste ontstaat er met het inzicht een prijsprikkel om producten met een lagere milieu-impact te kopen. Als consumenten hierdoor inderdaad producten met een lagere milieu-impact gaan kopen, wordt het voedselsysteem in totaal duurzamer. Ten tweede kan de eventuele opbrengst worden ingezet voor het verlagen van de milieu-impact in de toeleveringsketen. Dit kan door het geld te doneren aan bestaande fondsen en duurzaamheidsprojecten in de landbouw, of door het geld direct naar producenten in de eigen keten terug te leiden.

De notitie benoemt een aantal voorbeelden van mogelijke criteria die opdrachtgevers kunnen opnemen in de aanbestedingsstukken, op verschillende niveaus:

1. Inschrijver zal meewerken aan inzicht in de externe kosten (basis).
2. Ervaring met het berekenen van externe kosten is verplicht (significant).
3. Uw vertaling van onze visie op de omgang met beprijzing van externe kosten (significant).
4. Meer ervaring met beprijzing van externe kosten wordt hoger gewaardeerd (ambitieus).
5. Visie op de dienstverlening en de samenwerkingsrelatie, inclusief een exploitatie en verbeterplan (ambitieus).

Andere publicaties binnen dit project zijn:

• Deel 2: De milieukosten van catering in drie bedrijfsrestaurants
• Deel 3: Experiment met betalen van milieukosten in bedrijfsrestaurants