Energiebesparing is één van de pijlers van het Europese klimaatbeleid. Naar aanleiding van de Europese Green Deal worden de energiebesparingsdoelen voor de verschillende landen in de Energy Efficiency Directive (EED) aangescherpt. Volgens het PBL is er tot 2030 in Nederland 400 petajoule (PJ) cumulatieve extra energiebesparing nodig om aan de nieuwe verplichting te voldoen en zal extra beleid noodzakelijk zijn. Een beleidsinstrument om energiebesparing te behalen bij woningen, diensten en industrie, is een systeem van energiebesparingscertificaten (EBC’s, ook wel ‘witte certificaten’ genoemd). Het doel van dit onderzoek is om te bepalen onder welke voorwaarden een EBC-systeem voor Nederland additionele energiebesparing kan realiseren.
Wat is een EBC-systeem? Een EBC-systeem is een verplichting voor energieleveranciers of -distributeurs om een bepaalde omvang aan energiebesparing te behalen bij eindgebruikers (huishoudens of bedrijven). Een certificaat staat voor een hoeveelheid energiebesparing die vooraf aan een maatregel is toegekend. Aan het eind van het jaar moet de energieleverancier een bepaald aantal certificaten inleveren bij de toezichthouder. Een partij die zelf niet genoeg certificaten heeft verdiend, kan deze van anderen (zoals installatie- en isolatiebedrijven) kopen. De verplichting geeft zekerheid in het behalen van het doel. Als het systeem eenmaal is opgezet, kan steeds meer energiebesparing behaald worden.
Conclusie in het kort Dit onderzoek wijst uit dat een EBC-systeem, mits het goed is ingericht, additionele energiebesparing kan behalen ten opzichte van bestaand energiebesparingsbeleid. Een EBC-systeem is doelmatiger dan subsidies en marktpartijen realiseren energiebesparing tegen de laagste kosten. Wel zal er rekening mee moeten worden gehouden dat een effectief EBC-systeem niet binnen enkele jaren geïmplementeerd kan zijn.
Het rapport is door de minister van Klimaat en Energie op 29 november 2022 naar de Tweede Kamer gestuurd als bijlage van de Kamerbrief over stand van zaken energiebesparingsbeleid bedrijven en instellingen.